ZBIGNIEW HERBERT
1924 - 1998
W poezji - humanista wyrozumiały dla ludzkich słabości; w publicystyce politycznej - bezlitosny krytyk konformizmu; w liteaturze - jeden z wybitniejszych poetów XX wieku.
Zbigniew Herbert urodził się 29 października 1924 r. we Lwowie. Jego rodzina przybyła do Galicji z Wiednia, a była pochodzenia angielskiego. Przed wybuchem wojny Herbert uczęszczał do VIII Państwowego Gimnazjum, a potem Liceum im. Króla Kazimierza Wielkiego. Po 1 września 1939 r. kształcił się dalej na tajnych kompletach i zdał na nich maturę. W czasie wojny był żołnierzem AK. Zarabiał jako karmiciel wszy w instytucie produkującym szczepionki antytyfusowe oraz jako sprzedawca w sklepie z artykułami metalowymi.
Po wojnie poeta mieszkał przez jakiś czas w Proszowicach pod Krakowem i rozpoczął studia. Studiował ekonomię, którą ukończył w 1947 r. na Akademii Handlowej. Uczęszczał też na liczne wykłady na Akademii Sztuk Pięknych i Uniwersytecie Jagiellońskim.
W 1948 zamieszkał w Sopocie (poznał tam Halinę Misiołkową, w której się zakochał – ich związek trwał do 1957 r.), a w 1949 przeniósł się do Torunia, gdzie zafascynował się wykładami prof. Henryka Elzenberga i został przyjęty na drugi rok filozofii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika. Ostatecznie uzyskał tam tytuł magistra praw.
W 1951 przeniósł się na Uniwersytet Warszawski, mieszkając początkowo w podwarszawskim Brwinowie. Na ten czas (rok 1950) datuje się debiut Herberta. Wtedy na łamach „Dziś i Jutro” zostały opublikowane (notabene bez jego zgody) trzy jego wiersze: „Napis”, „Pożegnanie września” i „Złoty środek”. Wcześniej Herbert pisywał do gazet, m.in. do „Słowa Powszechnego”. Publikował recenzje teatralne, muzyczne, relacje z wystaw plastycznych. Pod pseudonimem “Patryk”, a potem pod własnym nazwiskiem pisywał w “Tygodniku Powszechnym”. Od 1950 do 1953 publikował w “Dziś i Jutro”, piśmie Stowarzyszenia PAX. Nie był jednak w stanie utrzymać się z pisarstwa, parał się więc wielu innych prac, został nawet płatnym krwiodawcą.
Debiut książkowy Herberta to tomik „Struna światła”, który ukazał się w roku 1956. Rok ten był w ogóle dla poety przełomowy. Jego tomik został przyjęty przychylnie, co poprawiło sytuację materialną poety. Herbert uzyskał także pomoc poety Jerzego Zawieyskiego, który załatwił mu przydział kawalerki I stypendium z puli Związku Literatów Polskich.
KALENDARIUM
| 29 pażdziernika 1924 - we Lwowie, w rodzinie dyrektora banku, urodził się Zbigniew Herbert |
| 1956 - debiutańcki tomik Struna światła |
| 1958 - początek licznych podróży po Europie |
| 1962 - zbiór esejów Barbarzyńca w ogrodzie |
| 1963 - nagroda Fundacji im.Kościelskich w Genewie |
| 1965 - austriacka nagroda Internationaler Nikolaus Lenau Preis |
| 1969 - tom Napis |
| 1979 - 1971 - wykłady jako ,,visting professor' na uniwersytecie w Los Angeles |
| 1974 - Pan Cogito |
| 1975 - podpisanie Memoriału 59, zawierającego protest przeciwko zmianom w Konstytucji PRL, uzależniającym kraj od ZSRR |
| 1981 - uczestnictwo w ruchu NSZZ ,,Solidarność" |
| 1983 - Raport z oblężonego miasta i inne wiersze |
| 1986 - wyjazd do Francji |
| 1990 - Nagroda Jerozolimy |
| 1991 - zbiór esejów Martwa natura z wędzidłem |
| 1992 - powrót do kraju |
| 1998 - Epilog burzy |
| 28 lipca 1998 - śmierć pisarza w Warszawie |
