ADAM MICKIEWICZ
1798 - 1855

Obdarzony silną osobowością, wywierał niemal magiczny wpływ na wszystkich. którzy się z nim zetknęli. Już w latach młodości był dla rówieśników wielkim autorytetem, a potem - duchowym przywódcą emigracji i narodowym wieszczem.
KALENDARIUM
29 grudnia 1798 - W Nowogródku lub Zaosiu pod Nowogródkiem urodził się Adam Mickiewicz, syn Mikołaja i Barbary z Majewskich
|
1807 - początek nauki w szkole dominikańskiej w Nowogródku
|
1812 - śmierć ojca, wkroczenie na Litwę armii Napoleona |
1815 - 1818 - studia na Uniwersytecie Wileńskim |
1819 - początek pracy nauczycielskiej w szkole powietowej w Kownie |
1820 - śmierć matki; powstanie Ody do młodości; poczatek pracy nad II częścią Dziadów |
1821 - początek pisania IV części Dziadów |
1822 - pierwszy tomik Poezji, zawierający Ballady i romanse |
4 listopada 1824 - aresztowanie (wraz z Tomaszem Zanem i innymi filomatami) |
25 października 1824 - wyjazd z innymi zesłańcami do Petersburga |
1826 - Sonety krymskie |
1828 - Konrad Wallenrod |
1829 - zezwolenie na opuszczenie Rosji; podróż po Europie Zachodniej(w Weimarze poznaje Goethego) |
1830 - pobyt we Włoszch i w Szwajcarii, gdzie poznaje Zygmunta Krasińckiego |
1831 - wyjazd do Wielkopolski |
1832 - powrót do Paryża; wydanie III części Dziadów; początek pisania Pana Tadeusza(wyd.1834) |
1834 - ślub z Celiną Szymanowską |
1835 - narodziny pierworodnej córki Marii |
1839 - 1840 - wykłady w Lozannie, powstają liryki lozańskie, nie opublikowane za życia |
listopad 1840 - nominacja na profesora literatury słowiańskiej w College de Prance w Paryżu (do 1844) |
39 lipca 1841 - pierwsze spodkanie z Andrzejem Towiańskim |
1848 - Wiosna Ludów; zakłada legion |
1852 - praca w Bibliotece Arsenatu w Paryzu |
1855 - w marcu śmierć żony |
1855 - w listopadzie śmierć poety |
Najwybitniejszy polski poeta nigdy nie był w Warszawie ani w Krakowie. W wieku dwudziestu sześciu lat na zawsze opuścił Litwę - kraj, który po latach utrwalił w poemacie Pan Tadeusz. Zmusił go do tego wyrok w procesie przeciwko tajenemu stowarzyszeniu wileńskich studentów - filomatom. Był już wówczas autorem tomiku Ballady i romansu, którego ukazanie się w 1822 roku otworzyło nową epokę w historii literatury polskiej - romantyzm. Przeżył też wielką, niespełniną miłość do Maryli Wereszczakówny. Uczucie to stało się źródłem literackiej legendy. Skazany na osiedlenie w Rosji, przebywał wśród tamtejszych elit, wbrewintencjom władz carskich korzystając z uroków życia. Odbył m.in. wycieczkę na egzotyczny Krym. Polskich i rosyjskich arystokratów podbijał improwizowaniem wierszy w języku francuskim, a piękne kobiety - niezwykłym urokiem osobistym.
Dzięki interwncji wpływowych przyjaciół uzyskał pozwolenie na opuszczenie Rosji i ze 150 rublami w kieszeni popłyną parowcem do Hamburga. Odbył wielką podróż po Europie - odwiedził kolejno: Berlin, Pragę, Strasburg, Zurych, Mediolan, Wenecję i Rzym. W Wiecznym Mieście starał się o rękę młodej arystokratki Ewy Ankwiczówny, ale jej rodzice nie wyrazili zgody na ślub z ubogim poetą. Imię ukochanej nadał później idealnym, subtelnym bohaterkom swych dwóch największych dzieł Dziadów i Pana Tadeusza.
Podczas pobytu Mickiewicza we Włoszech wybuchło powstanie listopadowe i powszechnie spodziewano się szybkiego powrotu poety do kraju. On jednak dotarł jedynie do Wielkopolski. Gdy powstanie upadło, wyruszył z wielka falą uchodźców do Drezna. Tam w porywie genalnego natchnienia w niezwykle krótkim czasie stworzył III część Dziadów - metafizyczny dramat osadzony w realiach tragicznego procesu filomatów. Po przybyciu do Paryża, jak większość emigrantów, pozbawiony był środków do życia i narażony na szykany policji. W tych warunkach w 1834 roku powstał nostalgiczny, a jednocześnie pełen humoru poemat Pan Tadeusz.
Wkrótce po wydaniu tego dzieła Mickiewicz ożenił się z młodszą od siebie o czternaśćie lat Celiną Szymanowską. Poznał ją jeszzce w czasie pobytu w Rosji, ale wówczas interesował się raczej jej matką - słynną pianistką. Po ślubie przestał publikować wiersze - starał się utrzymać coraz liczniejszą rodzinę (sześcioro dzici).
W 1841 roku poznał podającego się za proroka Andrzeja Towiańskiego i wraz z nim założył Koło SprawY Bożej - grupę skupiającą zwolenników mesjanizmu. W myśl ich przekonań Polska była ,,Mesjaszem narodów" i jej cierpienia miały przynieść całemu światu wyzwolenie spod jarzma zła oraz powszechną wolność. Po dwóch latach Mickiewicz zerwał z Towiańskim, walka o niepodległość kraju pozostała jednak dla niego sprawą najważniejszą. Zmarł w Konstantynopolu, gdzie próbował zorganizować polską armię, mającą rozpocząć walkę z Rosją.
Ilustracja do częci IV Dziadów,
rys. Czesław Jankowski

Ilustracja do części II Dziadów,
rys. Czesław Jankowski
|