Sławni Polacy - Pisarze i Poeci |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
IGNACY KRASICKI
1735 - 1801
Książe biskub warmiński, a przede wszystkim książe poetów stanisławowskich. Najwybitniejszy twórca polskiego oświecenia . Mistrz humoru, ironii i satyry,walczący z wadami, a przyjazny ludziom, zyskał ogromne uznanie już za życia - porównywano go z wielkimi poetami starożytnośći: Homerem i Wergiliuszem. Był jednak nie tylko poetą; pisał felietony i artykuły do Monitora, powieśći, komedie, rozprawy o teorii i historii literatury, eseje oraz hasła do własnej encyklopedii, noszącej nazwe Zbiór potrzebniejszych wiadomości.
Kiedy po śmierci króla Augusta III (1763) ksiądz Ignacy Krasicki został sekretarzem prymasa Łubieńskiego, sprawującego z urzędu władzę w państwie na czas bezkrólewia, wszedł w orbitę aktywnych działań tzw.partii dworskiej, przeciwnej planom familii Czartoryskich. W tych planach zaś najważniejsze było doprowadzenie do wyboru Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski. Łubieński przeszedł jednak szybko na stronę Czartoryskich, ułatwiając i swemu sekretarzowi przyjazne kontakty z przyszłym monarchą, starszym od Krasickiego zaledwie o trzy lata, podobnie jak on wykształconym, podobnie krytycznnie oceniającym stan polityczny i gospodarczy Rzeczypospolitej.
Dobre wzajemne kontakty zedecydowały,że po elekcji króla został Krasicki jego kapelanem i wygłosił uroczyste kazanie w czasie mszy konoracyjnej. Stanisław August powierzył mu też opracowanie planu wydawniczego i tematycznego najważniejszego - jak się wkrótce okaże - czasopisma polskiego oświecenia, Monitora. W roku następnym łączył już będzie Krasicki nowe obowiązki redaktora i fieleitonisty z odpowiedzialną funcją - także całkowicie nową - prezydenta trybunału małopolskiego, rozsądzającego prawie przez cały rok sporne sprawy w Lublinie i we Lwowie. Ta aktywność publiczna sprawiła,że Stanisław August czynnie wsparł starania o wysoki urząd kościelny dla swego bliskiego współpracownika. Ostatni dzień 1766 roku wieńczył te wysiłki konsekracją Krasickiego na biskupa warmińskiego.
Po pierwszym rozborze rodzinne gniazdo Krasickich - Dubiecko - znalazło się zaborze austriackim.
Gorzkie doświadczenie polityczne i osobistej klęski wyzwoliło w Krasickim talent pisarza.Pruski poddany z niezwykła pracowistością zaczął przesyłać polskiemu królowi swoje literackie dzieła, a uprzywilejowy drukarz jogo królewskiej mości, rozpoczął ich wydanie. Warmińskie oddalenienie zawierało ostrożności widzenia spraw polskiech, a inteligencja i talent autora sprawiły,że surowy krzyk szlacheckich wad był jednocześnie obrońcą szlacheckich obyczajów, że przywiązanie do wartościowej części sarmackiego dziedzictwa nie stało u niego w sprzeczności z ideami cywilizacyjnego postępu,że scepycyzmnie przeszkadzałam mu w utopijnym marzycielstwie, a natchnienie poety nie kłóciło się ze skruputalną systematycznością encyklopedysty, uczonego i tłumacza.
KALENDARIUM
3 Lutego 1735 - w Dubiecku nad Sanem przychodzi na świat Ignacy Krasicki |
od 1743 - na dworze ciotki Anny z Krasickich Sapieżyny w Wiśniczu |
1751 - po zakończeniu nauki decyduje o wyborze stanu duchowego; rozpoczęcie studiów w seminarium warszawskim księży misjonarzy przy kościele Świętego Krzyża; śmierć ojca |
1754 - koniec nauki w seminarium |
1759 - nadanie ostatnich święceń kapłańskich |
1759 - 1761 - studia w Rzymie |
1764 - elekcja Stanisława Augusta Poniatowskiego, wybór przyszłego poety na członka kapituły katedralnej we Lwowie |
1766 - konsekracja na biskupa warmińskiego |
1769 - kilkumiesięczny pobyt w Paryżu |
1772 - pierwszy rozbiór Polski i zabór Warmii przez Prusy |
1775 - 1786 - najaktywniejszy okres twórczości pisarskiej, wychodzą: Myszeida (1775),
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki (1776), Monachomachia (1778), pierwsza część Pana Podstolego (1778), Historia Bajki, Satyry (1779), Wojna chocimska (1780), Zbiór potrzebnych wiadomości (1781 - 1783) i inne pisma oryginalne i tłumaczone |
1795 - trzebi rozbiór Poski; nominacja na arcybiskupa gnieźnieńskiego |
14 marca 1801 - śmierć pisarzaw Berlinie, Krasicki zostaje pochowany w podziemiach kościoła św. Jadwigi |
1802 - ukazanie dwutomowego wydania poezji Krasickiego |
1803 - 1804 - staraniem F. K. Dmochowskiego wychodzi zbiorowe wydanie dzieł pisarza w dziesięciu tomach |
1829 - sprowadzenie zwłok Krasickiego z Berlina (dzięki staraniom Juliana Ursyna Niemcewicza) i złożenie ich w katedrze gnieźnieńskiej |
MONACHOMACHIA - była poematem hero i komicznym, wydrukowanym bez wiedzy autora . Ośmieszając zgromadzenie ,,świętych próżniaków" i siedzibę ,,wielebnego głupstwa", wywołała ataki obskuranckiej szlachty. Krasicki, w odpowiedzi, napisał Antymonachomachię, w której wszkże podtrzymał wcześniejsze zarzuty. Byłsłusznie przekonany, że ,,prawdziwa cnota krytyk sie nie boi".
|
|
|
|
|
|
|
Dzisiaj stronę odwiedziło już 10 odwiedzający (11 wejścia) tutaj! |
|
|
|
|